Afbeelding: Esporão
Herdade do Esporão
Er is niets beter dan meteen na het einde van een (online) proeverij, terwijl je nog na zit te genieten met een lekker glas rode Esporão Monte Velho, een stukkie typen. So here weg go!
Sinds half oktober 2020 is, door de covid-19 maatregelen, de horeca in Nederland wederom voor onbepaalde tijd gesloten. Om de sleur een beetje te doorbreken organiseerde wijnimporteur DGS (Tevens mijn werkgever, so plenty of strings attached…) een online proeverij met Pedro Lopes Vieira, salesmanager van het Portugese wijnhuis Esporão. Esporão heeft meerdere bedrijven in Portugal, maar haar geboorte plek is Alentejano in het zuiden en daarvandaan proefden we vandaag 6 wijnen.
Het inmiddels beroemde witte landgoed
genaamd Esporão bestaat al sinds 1267, maar het werd pas officieel een wijnbedrijf in 1973.
Our Reason for Being:
To make the finest products that nature provides in a responsible and inspiring way.
- Herdade do Esprão
Tegenwoordig bestaat het estate uit zo’n 700 hectare wijngaard, welke sinds de oogst van 2019 100% biologisch gecertificeerd zijn. Er werken nu meer dan 300 mensen en men produceert jaarlijks naast ongeveer 16 miljoen flessen wijn, ook 1 miljoen liter (super goede!) olijfolie en sinds kort zelfs bier. Naast fruit van de eigen wijngaarden koopt men ook fruit van andere boeren, welke misschien niet allemaal biologisch gecertificeerd zijn, vandaar dat niet alle wijnen als dusdanig verkocht worden.
Wijnmaakster voor het zuidelijke deel van de het Esporão portfolio is Sandra Alves en het estate zelf wordt als sinds de oprichting gerund door de familie Roquette, waarbij João (De jongste van 6 broers) aan het hoofd staat. Hij is onder andere verantwoordelijk voor de omslag naar biologische wijnbouw en het steeds beter in stand houden van de biodiversiteit in en rondom de wijngaarden van Esporão.
Wijnmaakster Sandra Alves. Afbeelding: Esprão
Er wordt op meerdere manieren zorg gedragen voor een gezond en divers bio-systeem bij Esporão:
Er zijn ‘vogelhuisjes’ speciaal ontworpen voor vleermuizen, welke op hun beurt weer gevaarlijke insecten eten.
Alle groene oogst en snoei afval wordt hergebruikt als compost in de wijngaarden.
Er werden rijnen met heggen aangeplant om de wind op de juiste manier door de wijn en olijfgaarden te laten waaien, om zo de bloei te bevorderen en het ontstaan van schimmels na een natte periode tegen te gaan. Deze heggen zorgen tevens voor nieuwe flora en fauna waardoor de biodiversiteit groter word.
En deze super schattige, fluffy schapen grazen tussen de rijen tegen ongewenste, concurrerende gewassen.
Alentejano
Er is eigenlijk geen spannender wijnland in Europa dan Portugal. Het heeft veel verschillende klimaten, van super heet (Alentejano bijvoorbeeld) tot mediterraan en zelfs koele en natte gebieden aan de kust, denk aan Bairrada en Minho (Vinho Verde). Om over verschillen in bodem type en verscheidenheid in druivenrassen (248 geregistreerde rassen!) nog maar te zwijgen en toch kennen we Portugal eigenlijk alleen maar als het land van de zoete, hoog in alcohol zijnde Port wijnen. Daar komt bij dat Portugal de grootste kurk producent van de wereld is en je gaat vanzelf inzien hoe wijn in de Portugese tradities verweven is.
Afbeelding: vineyards.com
Portugal was eeuwen lang het buitenbeentje van Europa. Afgesloten van de rest door middel van het grote Spanje, trad ze naar buiten toe en veroverden Portugese ontdekkingsreizigers koloniën in zo’n beetje heel de wereld. De Portugese wijnhandel is dan ook voornamelijk gebaseerd op export (In de 12e eeuw werden er al wijnen vanuit Minho naar Groot Brittannië verscheept) en nadat Portugal in 1986 tot de EU toetrad, werden door middel van subsidies grote investeringen gedaan in de Portugese wijnbouw.
Alentejano in de provincie Alentjo is een wijnbouwgebied in het zuiden van Portugal en bestaat uit 8 subregio’s, welke men op het etiket mag benoemen.
Alentejano beslaat zo'n 30% van het land en in tegenstelling tot het koelere en groene noorden, vindt je hier vooral graanvelden en kurken bomen. Zo’n 50% van ’s werelds kurk productie komt hier namelijk vandaan. Ook in Alentejano ging het de coöperaties en grote wijnboeren na de toetreding tot de EU voor de wind. Grote investeringen konden worden gedaan en de kwaliteit van de wijnen uit Alentajano ging met sprongen vooruit.
Ook groeide het aantal ambitieuze privé wijngoederen van zo’n 45 in 1995 tot 260 in 2010.
Het is er zomers bloedheet (35°C of meer) en kurkdroog en van nature is het geen gebied voor produceren van fine wine. Echter helpen irrigatie, het opzoeken van koelere, hoger gelegen wijngaarden, de water doorlatende schist bodem en het controleren van de temperaturen tijdens de vergisting enorm bij het produceren van goede tot zeer goede en verfrissende wijnen.
Esporão gelooft dan ook in het gebied als premium quality wine producing area en produceert daarom sinds 1985 de premium Esproão Reserva lijn.
Esprão wijngaarden. Afbeelding: Jancis Robinson
En nu over op het aller belangrijkste van allemaal, de wijnen. We proefden 6 wijnen uit het portfolio van Esporão, van 3 verschillende series, allemaal uit Alentejano.
De ‘Pé’ serie (Oogstjaar 2019) staat voor wijnen welke typisch zijn voor Alentejano. Pé betekend voet en staat voor de geboorte grond van de wijnen van Esprão, waar Esporão met beide voeten stevig in staat.
Beide wijnen, zowel wit als rood, worden gemaakt van enkel inheemse druivenrassen en van fruit van zowel eigen wijngaarden als van gekocht fruit.
De Pé Branco is een blend van zo’n 10 verschillende rassen, waarbij Antão Vaz, Perrum en Arinto de hoofrol spelen. Ze ruikt en proeft naar druif (Deed me denken aan Moscato), vlierbloesem, peer, perzik en limoen. Ze heeft een lichte body met iets restsuiker (zo’n 4 gram) en een gemiddelde, verfrissende afdronk.
Summer wine all the way!
De Pé Tinto is een blend van zo’n 8 druivenrassen waarbij de en geurt naar rode bessen, braam, kaneel, chocolade en oregano. Deze wijn kun je het best wat koelen (15°C) en is voor mij dé ideale huiswijn. Easy drinking, zacht en soepel en met ‘slechts’ 13% alcohol een wijn die je gerust heel de avond door drinkt.
De tweede serie wijnen die we proefden waren de Monte Velho's uit 2019. Een van de best verkopende en meest gewaardeerde wijnen van Portugal!
Wederom van fruit van zowel eigen wijngaarden als gekocht fruit (50/50 verdeling ongeveer) en wijnen met al duidelijk iets meer pit, body en lengte.
De witte variant is een blend van o.a. Antão Vaz, welke voor het vettige karakter zorgt. Pedro vergeleek Antão Vaz een beetje met Chardonnay. Daarbij Roupeiro wat zorgt voor frisse zuren en citrusfruit aroma’s en Perrum is het druifje met hoge opbrengsten en zorgt voor sappigheid en doordrinkbaarheid.
Een wijn met inderdaad een wat vettiger karakter dan de Pé Branco, minder fruit ook, maar juist eleganter en minder in your face.
Ze rook naar citroen, grapefruit, gele appel, abrikoos en groene kruiden. Ze heeft al wat meer body dan de Pé Branco en is gastronomisch breder inzetbaar. Ik kreeg zin een blikje ansjovis, toast en een paar super rijpe tomaten met zeezout en overgoten met Esporão olijfolie.
De rode variant van de Monte Velho is een heel spannend glas met indrukken van rode en zwarte bessen, framboos, braam, chocolade, kaneel, viooltjes en zwarte peper. Het is een blend van Aragonez (a.k.a. Tempranillo), Trincadeira, Touriga Nacional en Syrah.
Na vergisting in stainless steel, rijpt 20% van de wijn in oude houten vaten en dat zorgt duidelijke voor een wat complexere toets en een wijn met super fijne, zachte tannine. Drinking it as we type!
Er werd gevraagd wat Pedro vond van de nieuwe uitmonstering met schroefdop. En daar stond Pedro even van te kijken, want blijkbaar is Nederland een van de weinige landen met een schroefdop op wijnen uit Portugal. En da’s best logisch, aangezien men in Portugal natuurlijk de aller beste kurken van de wereld maakt!
2019
In heel Alentejano was 2019 een uitdagend wijnjaar met hittegolven, weinig neerslag en daardoor zeer lage opbrengsten. En ondanks dat Esporão een dam heeft waar water achter opgeslagen wordt, was ook de oogst van 2019 voor Esprão een zeer kleine, maar wel een van uitzonderlijke kwaliteit.
Het beste bewaar je altijd voor het eind toch?
De Reserva lijn is misschien wel het aller beste dat Esporão te bieden heeft en is al sinds de jaren ’90 een zeer bekende wijn in de Nederlandse wijnwereld.
Druiven van alleen eigen wijngaarden, al jaren op biologische wijze verbouwd en vanaf de oogst van 2019 dus ook biologisch gecertificeerd.
Ieder jaar krijgt een andere kunstenaar de eer om het etiket te ontwerpen en voor de 2019 (wit) en 2018 (rood) was het voor de eerste keer een niet Portugese kunstenaar die er met deze eer vandoor ging. Sterker nog, de Nederlandse Anne Geene ontwierp het label voor de nieuwe wijnen en deze zullen snel verkrijgbaar zijn in Nederland.
Can’t wait om deze wijnen te proeven!
Vandaag proefden we echter de huidige jaargangen, voor wit 2018 en voor rood 2017. De ontwerpen van het etiket voor deze jaargangen is Antonio Poppe. En wat ’n wijnen zijn dit zeg…
De witte is een blend van Antão Vaz, Arinto, Roupeiro en Sémillon en zo’n 40% van de wijn vergiste en rijpte in zowel Frans als Amerikaans eikenhout.
Ze ruikt naar perzik, mandarijn, sinaasappelschil, citroen en rijpe rode appel met indrukken van het hout als vanille, ceder, hazelnootjes en banketbakkersroom. De afdronk lijkt eeuwig te duren, maar de wijn is niet dik of log, maar heeft juist een zeer verfrissend karakter.
De rode variant is een heftig (en deftig) glas! Een blend van Aragonez, Trincadeira, Cabernet Sauvignon en Alicante Bouschet. Een wijn om absoluut iets bij te eten. Ik dacht aan gebakken eendenborst (lekker klassiek met sinaasappelsaus), beef of beet Wellington of wild zwijn.
Deze krachtpatser rijpte 12 maanden in Frans en Amerikaans eiken (25% nieuw, de rest 1e, 2e, en 3e jaars vaten) en rook naar viooltjes, über rijp zwart fruit als braam, cassis, kers en pruim, maar ook drop, laurier, vanille, kokos en toast passeerden de revue en ze is prachtig in balans met rijpe tannine, flinke zuren en een hoog alcohol percentage. Deze wijn gaat je zelfs na vele jaren kelderrijping nog heel veel plezier bieden.
Deze laatste twee feestelijke wijnen lijken me de perfecte begeleider van allerlei (kerst) gerechten! Dus wanneer je dit jaar met een select gezelschap kerst viert, zet dan vooral eens iets Portugees op tafel! #staysafe
Wat er ook gebeurt, na deze hele vreemde periode, gaat WinestaBram zeker op bezoek bij Esporão om jullie nog meer te kunnen vertellen over dit geweldige wijnhuis. De geproefde wijnen zijn te koop via de partners van DGS wijn. Ik koop m'n Esporão bij Bottles & Booze aan de Oudenoord in Utrecht.
Bronnen:
The Oxford campanion to wine, J. Robinson, 2015
www.dgswijn.nl
www.esporao.com
Pedro Lopes Vieira (Salesmanager Esprão)